'Van de jungle moeten ze afblijven'

Wie aan de jungle komt, krijgt met Kapax te maken en dat is in Colombia niet zo maar de eerste de beste. Het is lands eigen Tarzan die – sinds hij in 1976 met een legendarische zwemtocht zijn heldenstatus verdiende – strijdt voor behoud van alles dat ademt in de Amazone. Het leverde hem zelfs een eigen stripboek op.

Je kunt het een Colombiaan maar lastig uitleggen, dat je als Nederlander echt nog nooit van hem gehoord hebt. "Het is onze eigen superheld", zeggen ze, of "Kapax is halfgod". En als je vertelt dat je hem in levende lijve hebt ontmoet, beginnen ze te glunderen. "Echt waar? En hoe is hij?" Alberto Lesmes Rojas, of wel Kapax (de Creoolse Tarzan) hoort volgens de Colombianen thuis in het rijtje: Valderrama (de blonde Gullit), Gabriel Garcia Marquez, Pablo Escobar en Shakira, of wel het rijtje van de grote Colombiaanse sterren of cultfiguren die het land op de kaart hebben gezet.

Met een 1600 kilometer lange zwemtocht over de rivier de Magdalena werd Kapax in één klap beroemd in zo´n beetje heel Zuid Amerika. 39 dagen lang zwom hij meestal zo´n drie a vier uur onafgebroken per dag, van Neiva naar Baranquilla, om zo aandacht te vragen voor behoud van flora en fauna van het rivierlandschap. En dat lukte aardig. Toen hij in Baranquilla zijn laatste slagen maakte, werd hij opgewacht door 30.000 toeschouwers, een dozijn radiozenders en nationale tv en sindsdien behoort hij voor de huidige generaties tot de groten der geschiedenis.

Kapax op de kade in Leticia, Colombia.

In Leticia kun je niet om Kapax heen. Als een reus kijkt hij uit over de kade waar de bootjes uit Peru aanmeren. Een standbeeld, metershoog, van een supergespierde tarzan met een vier meter lange anaconda rond zijn nek, het is zijn huisdier waarmee hij zelfs een keer in het parlement verscheen om aandacht te vragen voor zijn zaak. De Colombiaanse tarzan in vlees en bloed ontmoeten is in Leticia een makkie. Kapax woont al dertig jaar in het Amazonestadje en werkt onder meer als boegbeeld van het luxueuze hotel Decameron waar hij op gezette tijden makkelijk te ontmoeten is.

De reusachtige tarzan van de kade blijkt een kleine, gespierde, op het eerste oog rustige man en natuurlijk heeft hij even tijd. Inmiddels is hij 65 jaar en zwemmen doet hij niet meer, vertelt hij. Maar zijn strijd voor behoud van flora en fauna gaat onverminderd voort. Zo is hij bezig met het plannen van een kanotocht over de gehele rivier Magdalena om onderweg op scholen de jeugd milieubewuster te maken.

Of de verhalen in de strips, waarin hij nog wel eens met een tijger of krokodil worstelt of af moet rekenen met bendes die de Amazone schaden, nu echt allemaal waargebeurd zijn?  "Ze zijn gebaseerd op wat ik meemaakte wanneer ik voet aan land zette tijdens mijn zwemtocht over de Magdalena", stelt Kapax. En was Tarzan een inspiratie voor je? "Hij hielp de dieren en beschermde de jungle. Dat doe ik ook in mijn strijd tegen de vervuiling en ontbossing van de moderne tijd."

Dan begint Kapax uit zichzelf te vertellen over zijn conflict met de in Colombia roemruchte wetenschapper Manuel Elkin Patarroyo die in de jaren ´80 een syntetisch vaccin tegen malaria probeerde te ontwikkelen. Dat hij dieren gebruikt voor zijn proeven, maakt hem zichtbaar woedend. "Hij moet van de jungle afblijven", zegt Kapax, terwijl zijn ogen vuurspuwen. Patarroyo krijgt nog met hem te maken. Met de guardian de la selva, de beschermer van de jungle, en in Colombia de enige echte Tarzan.